vrijdag 21 december 2007

Verslaggevers vroeger en nu

Lukas_1_3 Wie is Henk Kesler?

Henk Kesler is directeur van de KNVB.

Wat is de KNVB?

De KNVB is een gezelschap dat de belangen behartigt van het voetbal, een spel dat door de dichter, criticus, columnist en journalist (van 1920 t0t 1923 hoofdredacteur van de Nieuwe Arnhemse Courant) is gekenschetst als 'kinderachtig gerep achter de bal'. De baas van het beestenspul, Henk Kesler dus, heeft zich de woede van velen op de hals gehaald, doordat hij de dienders heeft uitgemaakt voor 'verwende kereltjes'; wegens hun actie voor meer euro's in het loonbuiltje zijn namelijk een paar potjes kinderachtig gerep achter de bal afgelast.

Wat is Trouw? Trouw is een uit het verzet tegen de nazi-bezetter voortgekomen landelijk dagblad van protestants-christelijke snit, dat vanochtend zijn reputatie te grabbel heeft gegooid, door te openen met een even geharnast als lijvig artikel over de 'schaamteloze kritiek van Kesler', die 'het voetbal boven de wet' zou plaatsen.

Waarom verlaagt de krant zich tot dit soort schandalen-, pardon: schandaaltjesjournalistiek?

De krant doet dit, omdat de redactie heeft begrepen dat wij aan het verworden zijn tot een volk van schier aan mobieltjes als Siamese tweelingen vastgegroeide leuteraars, die ook niets liever horen, zien en lezen dan geouwehoer.

Tweeduizend jaar geleden had je een verslaggever, ene Lukas, een Griek, die eigenlijk arts van zijn stiel was. Hij heeft een reportage geschreven die door talloze miljarden mensen is gelezen en die zo boeiend is dat zij nog altijd door miljarden wordt gelezen. Hij verhaalt daarin over herders die, 's nachts onder de blote hemel de wacht houdend bij hun kudde, van een engel het nieuws hoorden dat hun een redder was geboren, een baby, gewikkeld in doeken en liggend in een voederbak. Waarna de boodschapper gezelschap kreeg van een groep engelen en zij zongen: 'Ere aan God in den hoge en vrede op aarde aan de mensen van goede wil.'

zaterdag 15 december 2007

Nabrander over 'Vrouwen -- o, wat een edele schepselen!

Meredith_3_1 De reacties op mijn logje Vrouwen -- o, wat een edele schepselen! (klik) verdienen, zoals reeds aangekondigd, een nabrander.

Ik heb de passage in kwestie gekozen, omdat zij kenmerkend is voor George Meredith: zijn scherp psychologisch inzicht en zijn volstrekt unieke stijl of, zoals de beeldend kunstenaars wel zeggen, zijn eigen handschrift. Hij is wel afgeschilderd als duister en zelfs chaotisch. Dat lijkt me lelijk overdreven. Vaak moeilijk -- ja, dat wel. Je moet bij hem niet zelden zorgvuldig lezen. Maar dat vind ik eerder een pluspunt van formaat, want het verhoogt het genot. Wie geen moeite wil doen, kan nog altijd de tijd doodslaan met Heleen van Royen.

In de aangehaalde tekst beschrijft Meredith de eerste verliefdheid van een jongeman, Richard, en hij tuigt haar op, in een ware baaierd van woorden, met de attributen die wij allen kennen: zengende hartstocht, aan frenesie grenzende vertwijfeling, onredelijke eisen van soevereiniteit, van exclusiviteit en, ja, wreedheid; maar ook: adeldom.

Is Richard een dwingeland? Geenszins! De sterkste partij is zonder twijfel Lucy, het voorwerp van zijn passie. Met de vrouwelijke wapenen van tederheid, begrip, zachtmoedigheid en realisme brengt zij hem tot het inzicht dat zijn voorstellingen onwerkelijk en zijn verwijten huichelachtig zijn, met de slotsom dat hij als in een hymne uitroept: Oh what noble creatures women are!

Ik vind dat prachtig proza. Ik kan er geen doktersroman in zien en ik vind Lucy ook allesbehalve schaapachtig. (Ik moest denken aan Schopenhauers uitspraak: Der Mann erlangt die Reife seiner Vernunft und Geisteskräfte kaum vor dem acht und zwanzigsten Jahre; das Weib mit dem achtzehnten). Meredith werd zeer bewonderd door Doris Lessing, toch geen gering talent, Nobelprijs 2007.

Maar het zijn allemaal slechts meningen tegenover meningen. Iedereen beleeft het grote avontuur van het lezen op eigen wijze. Maar goed ook, want dat houdt de muziek in het leven.

vrijdag 7 december 2007

Het gewicht van een dameshandschoen

Balzac_1 Voor het hart bestaan er geen onbeduidende gebeurtenissen. Het hart maakt van alles iets groots. Het legt op de ene kant van de weegschaal de val van een veertien jaar oud keizerrijk en op de andere zijde de val van een dameshandschoen. En bijna altijd weegt de handschoen meer dan het keizerrijk.

Honoré de Balzac, die zijn pappenheimers kende, schreef dit in zijn roman La duchesse de Langeais. De auteur, één van de groten der wereldliteratuur, werd in 1799 geboren te Tours en overleed in 1850 in Parijs.