Kwaliteit vroeger en nu

Ik was een tijdje braaf geweest, gezeglijk zelfs, en ik vond dat ik mezelf wel mocht trakteren op een paar speeltjes. Ik koos niet meteen het duurste van het duurste -- ik zit er toch maar met mate mee te klooien --, echter ook niet het goedkoopste; spul uit het middensegment, om de gedachte te bepalen.
Van het mp4-spelertje bleek de accu niet op te laden. Ik kreeg in de winkel zonder problemen een nieuw exemplaar en dat doet het wel, zij het dat de accu wel erg gauw  moet worden bijgevoerd.
Het tablet bleek wel bereid bij inschakeling een flauw schijnsel te vertonen, doch verdomde het 't beeldscherm royaal te doen oplichten. De winkel had geen voorraad meer en ik kreeg mijn geld terug. Commentaar van de kittige verkoopster: 'Ach meneer, die Chinese meuk.'
Een paar dagen geleden was ik bij de horlogemaker om mijn antieke zakuurwerk te laten nakijken; het komt uit de Utinam-ateliers, die rond 1925 zijn opgericht door ene Georges Meyer in Besançon (0f, zoals de hedendaagse kletsmajoors van de media zeggen: 'het Franse Besançon'.) Geboeid hing ik naast de maître-horloger over het binnenwerk. 'Kijk,' zei de man, 'daar zitten de kunstmatige robijntjes.' Ik vroeg: 'En dat radertje daar... is dat inox?' 'Nee, dat is gepolijst staal... Allemaal prima materiaal, meneer: de steentjes, het staal, het goud. Zo'n klokje kan best honderd jaar mee. Maar wat zwets ik: ik steek rustig mijn hand in het vuur voor tweehonderd.'

Woorden...

Woorden... Ik kan er niet genoeg van krijgen. 
In mijn jonge jaren hoorde je nooit het woord 'ontiegelijk'; ik heb het altijd voor iets uit het subtaaltje van een subcultuurtje uit de jaren '70 gehouden. Wie schetst mijn verbazing, toen ik in het korte verhaal 'Rosaura Salontis' uit de in 1947 verschenen bundel 'Bij gaslicht' van Ferdinand Bordewijk las over een wanstaltige meneer die op kermissen als curiositeit werd getoond, omdat hij 'ontieg' vet was; de betekenis blijkt 'smerig' te zijn.
Bij Bordewijk zit je goed voor dit soort zaken. Zo las ik ooit (elders) bij hem 'pullebroer' (drinker, zuipschuit) en 'pagadet' (behaagzieke vrouw; eigenlijk: sierduif.)
In de al genoemde bundel heeft hij het ook over een onguurling'. Ja, die woorden met het voorvoegsel 'on'... We weten allemaal wat een onguur sujet is; maar is een ideale schoonzoon een guur sujet? Heb je behalve onnozele luitjes ook nozele? Zeker, in sommige dialecten; de betekenis is hetzelfde, 'onnozel' komt daar niet voor. En kom je ook mensen tegen met een stuimige inborst?
'Woorden... deze kostbare vaten.' Dit is een uitspraak van Aurelius Augustinus. Deze in 354 geboren Berber werd in Rome opgeleid tot 'rhetor', letterlijk: redenaar, maar in feite iemand die meesterlijk met taal kon omgaan. Na een losbandige jeugd bekeerde hij zich tot het christendom, werd priester, theoloog, wijsgeer en bisschop van Hippo in Noord-Afrika, waar hij op 28 augustus 430 de marteldood stierf.
Men hoeft niet gelovig te zijn om Augustinus geboeid te lezen. Ontwikkelde ketters, scheurmakers, godloochenaars, agnosten, deïsten en niksisten huldigen in hem een van de knapste denkers en schrijvers der mensheid. Vooral zijn 'Belijdenissen', deels te beschouwen als zijn autobiografie, hebben altijd een grote schare lezers getrokken. 
Augustinus, die in de rooms-katholieke kerk te boek staat als kerkleraar en kerkvader, was ook een magistraal prediker. Hij moet zo'n zesduizend sermoenen hebben afgestoken; ongeveer zeshonderd zijn er bewaard. Toevallig las ik vanochtend op het internet een citaat. Natuurlijk moeten wij Christus navolgen, preekte Augustinus, maar dit houdt niet in dat wij ons bloed behoren te vergieten. In het huis van de Heer is naast de rozen van de martelaren plaats voor de lelies van de maagden, de klimop van de gehuwden en de viooltjes van de weduwen.
Tip: 'Augustinus de zielzorger' van Frits van der Meer is een naar inhoud en stijl prachtig werk.
Afbeelding: Augustinus op een schilderij van de Italiaan Benozzo Gozzoli (15e eeuw.)