zaterdag 11 september 2010

Mijn oude krant: gebed van de chef-redacteur


Ik zit de laatste dagen wat krap in mijn kopij en dat doet me denken aan mijn oude krant, Oost-Brabant, die zijn centrale redactie in Eindhoven had.

De eerste jaren na de oorlog begon het gelaat van het rijke roomse leven wel reeds enkele rimpeltjes te vertonen, maar maakte al met al nog een vieve indruk. Alle journalisten van Oost-Brabant waren praktizerende katholieken, sommige zelfs uitgesproken vroom. De nieuwsvoorziening was nog precair: de redacties waren zwaar onderbezet, het ANP deed weliswaar zijn best, maar had nog niet veel bij te zetten, geld voor abonnementen op de grote internationale persbureaus was er niet, de regiocorrespondenten waren fietsenmakers, kruideniers, bankbedienden, in het gunstige geval onderwijzers, van buitenlandse medewerkers druppelde van tijd tot tijd een verhaal per brief binnen, het openbaar vervoer was volop in wederopbouw, de telecommunicatie moest het gedeeltelijk hebben van zogenaamde treinbrieven (speciale enveloppen met kopij die werden meegegeven met conducteurs van de spoorwegen), enfin, men ziet het plaatje.

In die tijd is het op een avond, een uur voordat de krant moest 'zakken', voorgekomen dat er nog steeds geen artikel voor de opening van de voorpagina was. En zowaar, chef-redacteur Ad Bevers, op dat moment chef van de nieuwsdienst, ging in een hoek staan, sloeg een kruisteken en bad dat Onze Lieve Heer hem toch kopij zou sturen waarmee de krant met goed fatsoen 'de 1' kon openen. Zijn gebed werd verhoord. Het was vóór mijn tijd, maar ik heb het de latere chef-redacteur, dr Richard Mooren, die er bij was geweest, verschillende keren smakelijk horen vertellen.

In die tijd mochten katholieken op vrijdag geen vlees 'en jus uit vlees' eten. Arme mensen aten dan een haring of een katvisje, de beter gesitueerden paling of zalm (destijds nog uitsluitend als wilde verkrijgbaar, een dure lekkernij). Op een vrijdag meldde het ANP dat ergens boven de rivieren een man was gestikt in een biefstuk. Ad Bevers vreesde dat dit bericht bij de lezers verwarring zou stichten en voegde er, zonder dat hij van de vleeseter iets wist, aan toe: 'De man was niet katholiek.' En aldus kwam het in de krant. Ook dit heb ik uit een onverdachte bron: mijn vriend de schrijver Toon Kortooms (foto), die van 1945 tot 1953 redacteur van Oost-Brabant was.

(Zo ben ik toch nog aan kopij voor mijn blog gekomen. En ik heb er niets eens een gebed voor gestort!)

3 opmerkingen:

Wieneke zei

Wat een heerlijk rustig bestaan moet het toen zijn geweest. Zou dat nog steeds zo zijn? Ik bedoel dat vrome katholieken op vrijdag geen vlees eten?

Henk zei

@Wieneke. Wat de vrome katholieken doen, weet ik natuurlijk niet. De verplichting, een kerkelijke wet, is in de sfeer van de vernieuwing ex Tweede Vaticaans Concilie afgeschaft en vervangen door een beroep op de verstervingsgezindheid van het individu.
Ik wil overigens niet de indruk wekken dat Ad Bevers alleen maar vroom en scrupuleus was. Het was een uitstekend journalist. Van 'Oost-Brabant' verhuisde hij naar 'de Volkskrant', waar hem de belangrijke post chef stadsredactie werd toevertrouwd. Ik herinner mij uit mijn jonge jaren zijn lange serie over de vele fasen waarin een schip tot stand kwam, motto: 'Schepen bouwen, 't land behouwen' (waarschijnlijk een gezegde uit de VOC-tijd).

Therese zei

Ach Toon Kortooms, dat heb ik vroeger heel leuk gevonden. Mijn kinderen eten turf was een van mijn lievelingsboeken.