Dat uit 75.000 Nederlandse kelen een schreeuw om cultuur heeft geklonken, vervult mij met gemengde gevoelens.
Over het commentaar dat kunst geen deel uitmaakt van de eerste levensbehoeften, wind ik mij niet op. De mens leeft bij brood alleen -- zo'n enormiteit kun je nu eenmaal uit de mond van een Nederlandse parlementariër verwachten.
Is het erg dat de btw op vermakelijkheid van 6 naar 19 procent gaat? Ik zie niet gebeuren dat iemand die voortaan pakweg een tientje meer moet schokken voor een concert van een stel Amerikaanse brulapen, aan de bedelstaf geraakt. Ik ben overigens tegen de verhoging, nademaal ik tegen de btw tout court ben. Deze zogeheten indirecte belasting drukt op de zwakste schouders veel zwaarder dan op de sterkste; dat een bijstandsmoeder voor een artikel met een kale prijs van 100 euro 119 euro moet neertellen, kan voor haar een enorme zorg betekenen en een nabob zal het een zorg wezen, ergo: de btw vertoont, althans in haar huidige opzet, onrechtvaardige, immorele trekken.
Het schrappen van allerlei subsidies ten bedrage van 200 miljoen lijkt op het eerste gezicht erger dan het is. Kunstenaars zijn per definitie creatief en aan creatieve of zelfs ludieke oplossingen zal het niet ontbreken. Ik voorzie niet dat één orkest, één theatergezelschap, één museum de stekker eruit zal moeten trekken. In bijzonder schrijnende gevallen zal de minister natuurlijk van zijn kant creativiteit aan de dag dienen te leggen, dat wil eventueel zeggen: over zijn hart moeten strijken.
'Gemengde gevoelens,' schreef ik. Ik zou wel eens willen weten hoevelen van de 75.000 die fysiek en de wellicht miljoenen die virtueel om cultuur hebben geschreeuwd, Louis Couperus, Frans Coenen, Frederik van Eeden en J. van Oudshoorn hebben gelezen; Lev Tolstoj en Fjodor Dostojevskij; Theodor Fontane en Thomas Mann; August Strindberg; Luigi Pirandello; Elizabeth Bowen, Ivy Compton-Burnett, Thomas Hardy en Theodore Dreiser; Marguerite Yourcenar, Anatole France en Albert Camus. Ik woon maar in een dorp, doch in de boekenhoek van onze kringloopwinkel vind ik bij elk bezoek de heerlijkste werken van de menselijke geest voor een appel en een ei. Cultuur bijna gratis. Van de auteurs die langer dan 70 jaar dood zijn, kunnen de meeste werken kosteloos van het internet worden geplukt. Cultuur helemaal gratis.
De mens leeft niet van Elton John alleen.
7 opmerkingen:
Hm, ik ben zwaar tegen BTW om de door jou genoemde reden en ook tegen continue subsidies in het algemeen, dus aan mij heb je niks in deze.
BTW is een oneerlijk systeem en subsidies verstrekken is een lui- en zelfgenoegzaam makend systeem.
Als je zomaar geld krijgt, dan ga je daar
a) veel te zwaar op rekenen en
b) je hoeft geen creativiteit in dat opzicht te ontplooien.
De bezuiniging van 200 miljoen betekent nog geen € 12.20 per Nederlander.
Tja Henk, dank voor die goede BTW-uitleg. Daar ben ik het helemaal mee eens.
Maar voor ons kunstenaars (welke dan ook) zijn het nog zwaardere tijden geworden dan ze al jaren zijn. Het is natuurlijk niet in éen keer gekomen, deze houding t.o.v. kunst en cultuur. De meeste mensen tegenwoordig denken alleen maar economisch, vinden een kunstenaar die tegen de klippen op blijft werken, een 'looser'; voor zijn/haar gedrevenheid hebben ze geen enkel respect, -ik chargeer wel, dat begrijp je- maar langzamerhand wordt menigeen moedeloos, niet van die 12.20 euro per Nederlander, maar van de instelling. Waarom doen wij het dan toch? Omdat het in ons zit en wij het niet kunnen laten.
En even aan Wieneke: mijn creativiteit zal niet te lijden hebben onder het geven van wat subsidie. Integendeel het is een aanmoediging maar gewoon nodig om bij een manifestatie de materialen te kunnen bekostigen, zonder er nog iets aan over te houden.
Als ik ergens onduidelijk over ben, vraag mij maar rustig a.j.b.
Ik had BTW nog niet zo bekeken, maar je hebt gelijk. De schreeuw-actie vind ik bespottelijk. Maar het is wel de trend, degene met de grootste bek, trekt aan het langste end.
Ik word er zelf "poëtisch" van ;-)
@Thérèse. De situatie van de beeldend kunstenaars is mij bekend, weliswaar niet uit de eerste, maar uit de tweede hand. Wie voor een kunstenaarsloopbaan kiest, zich ervan bewust dat het hoogstwaarschijnlijk geen vetpot zal zijn, heeft recht op respect als zijnde iemand die veel, zo niet alles voor zijn of haar roeping over heeft; een schampere of zelfs meewarige houding van derden geeft totaal geen pas en is ronduit een 'testimonium paupertatis', een getuigenis van geborneerdheid. De kunstenaar staat daar boven.
Echter, de maatschappij is zoals zij is. Als ik beeldend kunstenaar wilde worden, zou ik zorgen voor een tweede ijzer in het vuur, wel te verstaan: een gekwalificeerd, zodat ik een zeker inkomen zou kunnen verwerven in het onderwijs, bij de overheid, in de it-sector of wat dan ook. Dat kan wel rieken naar schipperen met je roeping of je principes verraden, maar je hele leven bij wijze van spreken elk dubbeltje moeten omdraaien strookt ook niet met de menselijke waardigheid.
Een vast inkomen verwerven, dat hebben wij ook wel gedaan. Ik heb een tijd op kantoor gewerkt en echtgenoot jaren in het onderwijs. Dat laatste verdroeg zich maar heel moeilijk met kunstmaken, omdat het lesgeven nu niet direct een baan is waarin je vrij van zorgen weer thuiskomt.
Veel kunstenaars die ik ken hebben vaak een partner, die zo lief is voor een inkomen te zorgen. Toch zijn er al veel dingen veranderd, een hele tijd geleden al. Zowel de houding tegenover kunst als ook allerlei financiële zaken.
Maar ik ga dapper door en probeer al die 'cultuurloze gekken' te negeren.
mijn VVD-buurman zegt dat het goed is, een lage BTW is een verkapte subsidie zegt hij.
Hij wijst op de PC-privé regeling, toen die werd afgeschaft was er even een dip in de verkoop van PC's, maar die was vlug voorbij, en de prijzen zijn sindsdien een stuk lager.
Dus, alzo redeneert hij: die podiumkunsten moeten aantrekkelijker worden gemaakt en de toegangsprijzen moeten omlaag.
Mijn buurman is een schat, maar iemand die industriele massaproduktie met de kunsten vergelijkt is de weg kwijt.
Ik heb gesuggereerd: natuurlijk, zet op dat podium een goede synthesizer neer, met iemand die de knoppen kan bedienen, en he publiek kan voor weinig geld genieten van de mooiste werken.
En ja Henk, je stelling over de gratis toegankelijke literatuur is waar. totdat her en der de bibliotheken dichtgaan.
je hebt gelijk, in de kringloop vind je allerlei schoons uit het verre en nabije verleden. Daar heb ik zelf aan bijgedragen toen ik enkele jaren geleden aan het opruimen sloeg.
Ik heb eens in je Grabbelton gebladerd, zeer de moeite waard!
Een reactie posten